Dünya Emzirme Haftası, 1992 yılından bu zamana her yıl 1-7 Ağustos tarihleri arasında anne sütü ve emzirmenin önemine dikkat çekmek amacıyla kutlanır. Bu hafta boyunca, anne sütü ile beslenmenin bebekler için ne kadar değerli olduğu ve doğru emzirme teknikleri hakkında farkındalık artırılmaya çalışılır.

Anne Sütünün Önemi:

Anne sütü, bebeklerin sağlıklı büyüme ve gelişmesi için gerekli olan tüm besin maddelerini içerir. Antikorlar, vitaminler, mineraller ve yağlar bakımından zengin olan anne sütü, bebeklerin bağışıklık sistemini güçlendirir. Hastalıklara karşı korur ve zihinsel gelişimi daha hızlı ilerler. Ayrıca, anne sütü bebeklerin sindirim sistemi için de idealdir ve kabızlık gibi sorunları önler.

● Anne sütü İLK 6 AY bebeğin tüm besin gereksinimlerini karşılamaktadır.

Emzirmenin Önemi:

Doğumdan sonra anne ile bebek bir araya gelir gelmez emzirme başlatılmalıdır. Emzirme, sadece bebekler için değil, anneler için de birçok fayda sağlamaktadır. Emzirme, anne ile bebek arasında güçlü bir bağ kurulmasını sağlar ve anne sağlığını korur.

Anneyi; meme kanserine, yumurtalık kanserine ve kemik hastalığına karşı korurken bebeği de; ishal, solunum yolu enfeksiyonları, idrar yolu enfeksiyonları, ileri yaşlarda şeker hastalığı, astım ve hırıltılı solunuma karşı korumaktadır.

Ağız Sütü (Kolostrum) Nedir?

Annelerin bebeklere verdiği ilk süt olarak ifade edilmektedir. Doğumdan sonraki ilk birkaç gün boyunca meme bezlerinde salgılanan kolostrum, bebeğinizin ilk aşısı gibidir.

Sarımsı renkte ve yoğun bir kıvamdadır. Kolostrum, yüksek miktarda antikor ve protein içerir, bu nedenle bebeğin bağışıklık sisteminin güçlenmesine büyük katkı sağlar. Ayrıca, kolostrumun sindirimi kolaydır ve bebeklerin ilk dışkısını (mekonyum) yapmalarına yardımcı olur.

Doğru Emzirmek İçin Neler Yapılmalı?

Doğru emzirmek, bebeğin yeterli besin almasını sağlar ve emzirme sürecini rahatlatır.

Doğru emzirme için, anne rahat bir pozisyonda oturur ve bebeğini kucağına alır. Ayakları yere tam olarak basmalıdır. Ağırlığını bebeğin üzerine vermemelidir.

Bebeğin kafası dirseğin iç kısmına yerleşir ve anne koluyla bebeği kavrayarak sırtını destekler. Bebek ve anne karın karına olacak şekilde pozisyon almalıdır. Anne, gerekirse kucağına bir yastık koyarak bebeği destekleyebilir. Anne elini C şekli yaparak memesini kavrar. Alttaki dört parmak bebeğin çenesini desteklerken, üstteki parmak bebeğin burnunu açık tutar. Emzirme bu şekilde başlar.

Bebeğin alt ve üst dudakları dışa dönük olmalıdır. Anne, emme hareketini görmeli ve bebeğin yutkunma seslerini duymalıdır.

Bebek Emzirme Sürecinde Nelere Dikkat Edilmeli?

Öncelikli olarak meme bakımına dikkat etmelisiniz. Meme başı ve areolaya (Kahverengi kısım) sabun ve duş jeli gibi maddeler kesinlikle sürmemeli, gerektiğinde sadece duru su kullanılmalıdır. Kesinlikle alkol ve sigaradan uzak durulmalıdır. Zayıflama çabasına girilmemeli, bebeği emzirirken de bir enerji harcandığı unutulmamalıdır.

Bebeğin Acıktığı Nasıl Anlaşılır?

Bebeğiniz sık sık ağzını açıp kapatıyorsa bu açlık belirtisidir. Diliyle tipik sağma hareketleri yaparak salya üretimini başlatır. Elleriyle yüzüne dokunma ve ellerini ağzına götürme davranışları başlar. Son aşamada artık başını bir yandan öbür yana çevirme eylemidir. Bu hareket ağlamaya başlamadan önceki kısımdır. Bebeğin ağlamadan emzirilmesi memeyi tutması açısından daha rahat olacaktır.

Bebek Ne Kadar Süre Emzirilmeli?

Bebek, açlık belirtileri gösterdiğinde emzirmeye başlayın ve tamamen doyduğundan emin olana kadar emzirme sürecini sürdürün. Beslenmeyi bebeğinizin sonlandırmasına izin verin. Bu, bebeğinizin yeterli süt aldığını ve beslenme sürecinin doğal olarak sonlandığını gösterir. Yeterli süt alan bir bebek 24 saat boyunca en az 4-6 kez açık renkli idrar çıkarmaktadır.

Bebek, Anne Sütünü Ne Zamana Kadar İçmelidir?

Bebekler, ilk 6 ay boyunca sadece anne sütü ile beslenmelidir. Anne sütü, bu dönemde bebeğin tüm besin ihtiyaçlarını karşılar. Anne sütü verdiğiniz süre içinde bebeğinize ayrıca su vermenize gerek yoktur. Bu 6 ay içerisinde biberon, emzik, şekerli su ve çay gibi bebeğinizi emme miktarını azaltacak hiçbir şey vermeyin.

6. aydan itibaren ek gıdalara başlanabilir, ancak Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve UNICEF, bebeklerin 2 yaşına kadar anne sütüyle beslenmeye devam etmelerini önermektedir.

Emzirmede Zorluk Yaşayan veya Emziremeyen Anneler İçin Süt Sağmanın Önemi

Emzirmede zorluk yaşayan veya çeşitli sebeplerle emziremeyen anneler için süt sağma, bebeklerin anne sütüyle beslenmeye devam etmesini sağlar. Ayrıca, bazı durumlarda annenin çocuğunun yanında olamaması durumunda da sağılmış süt, bebeğin gerekli besin maddelerini almasını sağlar. Süt sağma, annenin süt üretimini devam ettirmesine yardımcı olur ve anne sütü depolanarak ihtiyaç anında kullanılabilir. Bu yöntemle, bebekler anne sütünden mahrum kalmaz ve sağlıkla büyümeye devam ederler. Sağılmış sütü bebeğe vermek için biberon veya özel besleme araçları kullanılabilir.

Sağılan Sütün Saklanması ve Kullanılması

Anne sütünü sağmak, çalışan anneler, emzirmekte zorluk yaşayanlar veya çeşitli sebeplerle bebeklerinden ayrı kalmak zorunda olan anneler için önemli bir yöntemdir. Sağılmış sütün doğru bir şekilde saklanması ve kullanılması, bebeğin besin değerlerinden mahrum kalmamasını sağlar.
● Sağılmış süt, temiz ve steril kaplarda saklanmalıdır.
● Oda sıcaklığında (25°C’ye kadar) 4 saate kadar saklanabilir.
● Buzdolabında 4°C’de 4 güne kadar saklanabilir.
● Derin dondurucuda (-18°C) 6 aya kadar saklanabilir.

Dondurulmuş süt, buzdolabında çözülmelidir ve çözüldükten sonra 24 saat içinde kullanılmalıdır. Asla tekrar dondurulmamalıdır. Sütü ısıtırken kaynatmadan, sıcak su dolu bir kap içinde bekleterek ısıtmak en doğru yöntemdir. Mikrodalga fırınlar kullanılmamalıdır, çünkü süt içindeki besin değerleri bu şekilde kaybolabilir.

 

Op. Dr. Ertan Özen
Kadın Hastalıkları ve Doğum

Randevu ve detaylı bilgi için tıklayabilirsiniz.