Artroplasti Nedir?
Artroplasti, eklem hastalıklarının tedavisinde kullanılan cerrahi bir yöntemdir. Fonksiyonlarını kaybeden eklemin cerrahi olarak yeniden şekillendirilmesi işlemidir. Eklemin protez ile değiştirilmesiyle, ağrı ve hareket kısıtlılığına yol açan deforme olmuş eklemlerin eski hareket kabiliyetine kavuşmasını sağlar ve böylece kişinin yaşam kalitesini artırır. Halk arasında "eklem protezi" veya "eklem yenileme ameliyatı" olarak da bilinir.
Artroplasti Hangi Durumlarda Uygulanır?
Özellikle diz, kalça, omuz gibi tüm eklemlere uygulanabilen bu yöntem, eklemdeki ağrıyı azaltmayı ve hareket kabiliyetini artırmayı hedefler.
İleri derece eklem kireçlenmesi (osteoartrit), romatoid artrit, eklemde ciddi hasara neden olan travmalar ve doğuştan gelen eklem hastalıkları gibi durumlarda uygulanabilir. Bu tür rahatsızlıklar, eklem yüzeylerinin aşınmasına ve deformasyonuna yol açarak şiddetli ağrıya ve hareket kısıtlılığına neden olur. Artroplasti, bu durumlarda başvurulan iyi bir tedavi yöntemidir.
Artroplasti Süreci Nasıl İlerler?
Artroplasti süreci, öncelikle hastanın detaylı bir muayeneden geçirilmesiyle başlar. Bu aşamada, röntgen, MR ve BT gibi görüntüleme yöntemleri kullanılarak eklemdeki hasar değerlendirilir ve ameliyat kararı verilir.
Ameliyat öncesinde hastanın genel sağlık durumu değerlendirilir. Diyabet, yüksek tansiyon gibi kronik rahatsızlıklar kontrol altına alınır. Ameliyat için uygun bir tarih belirlenir.
Ameliyat, genel veya spinal (bölgesel) anestezi altında gerçekleştirilir. Hasarlı eklem yüzeyleri temizlenir ve yerine metal ve plastikten yapılmış protezler yerleştirilir. Protezler, genellikle metal ve plastikten yapılır.
Ameliyat sonrasında, hastanın hareket kabiliyetini yeniden kazanabilmesi için fizik tedaviye başlanır. İyileşme süreci, hastanın genel sağlık durumu ve ameliyatın kapsamına bağlı olarak birkaç hafta ile birkaç ay arasında değişebilir.
Artroplasti Ameliyatı Ne Kadar Sürmektedir?
Genellikle 1-2 saat arasında sürmektedir. Ancak bu süre, eklemin durumuna ve ameliyatın karmaşıklığına göre değişiklik gösterebilir.
Değiştirilen Eklemlerin (Protez) Ömrü Ne Kadardır?
Değiştirilen eklemlerin ömrü hastanın yaşam tarzına, kullanılan protezin türüne ve ameliyatın başarısına bağlı olarak farklılık gösterebilir.
Op. Dr. Bülent Çapar*
Ortopedi ve Travmatoloji - Spor Cerrahisi