Osteoartrit, halk arasında bilinen adıyla kireçlenme, özellikle diz, kalça ve omur gibi büyük eklem kıkırdaklarının zamanla aşınması ve bozulması sonucu oluşan bir eklem hastalığıdır. Yaşlıların ortopedik hastalıklarından biridir ve yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilmektedir.
Osteoartrit (Kireçlenme) Belirtileri Nelerdir?
Belirtileri genellikle yavaş gelişir ve zamanla kötüleşir. Osteoartritin en yaygın belirtisi eklem ağrısı ve eklem hareket kısıtlılığıdır. Bu ağrı, genellikle eklemi hareket ettirdiğinizde veya günün ilerleyen saatlerinde daha belirgin hale gelir. Dinlenme sırasında ağrıda azalma olabilir, ancak ileri evrelerde ağrı sürekli hale gelebilir.
Osteoartrit, eklem hareketlerinde kısıtlılığa yol açabilir. Eklemi tam olarak bükmek veya düzleştirmek zor olabilir. Hareket kısıtlılığı, günlük aktiviteleri gerçekleştirmenizi zorlaştırabilir.
Etkilenen eklemde şişlik ve hassasiyet oluşabilir. Eklemi bastırdığınızda ağrı hissedebilirsiniz. Bu durum, eklemdeki yangısal (inflamatuar) sürece bağlı sıvı birikimi nedeniyle meydana gelir.
Hareket sırasında eklemde tıkırtı veya çatırdama sesleri duyulur. Bu sesler, eklem kıkırdağının aşınması sonucu kemiklerin birbirine sürtünmesinden kaynaklanır.
İleri evre osteoartrit, eklemde şekil bozukluklarına neden olabilir. Örneğin, küçük eklemlerde (parmak gibi) şişlik ve nodüller oluşabilir. Büyük eklemlerde (diz veya kalça gibi) deformiteler gelişebilir.
Etkilenen eklem çevresindeki kaslar zamanla zayıflayabilir. Bu durum, eklemi destekleyen kasların kullanımının azalmasından kaynaklanır. Kas zayıflığı, eklem ağrısını ve hareket kısıtlılığını daha da kötüleştirebilir.
Osteoartrit’in Nedenleri Nelerdir?
Osteoartritin kesin nedeni tam olarak bilinmemektedir fakat bazı faktörler hastalığın gelişiminde rol oynar.
Yaş ilerledikçe eklem kıkırdağı aşınır ve osteoartrit riski artar. Kadınlarda osteoartrit riski erkeklere göre daha fazladır. Ailede osteoartrit öyküsü olan kişilerde risk daha yüksektir. Özellikle fazla kilo, eklemlere daha fazla yük bindirerek kıkırdak aşınmasını hızlandırır. Geçmişteki eklem yaralanmaları osteoartrit riskini artırabilir. Belirli hareketlerin sürekli tekrarlanması eklemleri yıpratabilir.
Osteoartrit Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Belirtileri hafifletmek ve yaşam kalitesini artırmak için çeşitli yöntemler mevcuttur. İlaç tedavileri, fizik tedavi, yaşam tarzlarındaki değişiklikler, eklem içine uygulanan biyolojik ve non-biyolojik enjeksiyonlar ve cerrahi müdahaleler bu yöntemlerin içerisindedir.
Özellikle son yıllarda gelişen fizik tedavi yöntemleri, kök hücre ve biyolojik trombositten zengin plazma (PRP) uygulamaları ile ağrı kontrolünde oldukça etkin tedavi yöntemleri öne çıkmaktadır.
Osteoartrit, yaşlı bireylerde sıkça görülen ve yaşam kalitesini düşürebilen bir eklem hastalığıdır. Ancak doğru tedavi ve önlemlerle bu hastalıkla başa çıkmak mümkündür.
