İslam kültüründe erkek çocukların cinsel organının ucunda doğuştan var olan deri parçasının (sünnet derisinin) cerrahi işlem ile alınmasına ‘Sünnet’ adı verilmektedir. Genellikle dini ve kültürel nedenlerle gerçekleştirilir fakat tıbbi zorunluluk veya koruyucu amaçlarla da gerçekleştirilmiş olan sünnet işlemleri de mevcuttur.
Sünnet Derisi Nedir?
Sünnet derisi; tıp dilinde ‘Prepisyum’ olarak adlandırılmaktadır. Penisin uç kısmını örten ve kaplayan ince cilt katmanını ifade eder. Bebek doğduğu zaman bu deri penisi tamamen örter.
Sünnet İçin Yaş Aralığı Nedir?
Doğumdan sonraki ilk birkaç yıl içinde veya daha büyük yaştaki bir dönemde, 6-7 yaşından sonra da yapılabilir. Tıbbi olarak problem teşkil edecek bir yaş aralığı bulunmamaktadır. Bu ailelerin tercihlerine ve inançlarına bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Fakat psikolojik olarak değerlendirildiği zaman, çocuğun cinsel kimliğinin oluştuğu çağda (2,5 – 5 yaş aralığı) sünnet operasyonu önerilmemekte olup çocuk üzerinde travma yaratılmaması için en ideal dönemin yenidoğan dönemi olduğu belirtilir.
Sünnetin Potansiyel Riskleri Nelerdir?
Sünnet genellikle güvenli bir cerrahi işlemdir, fakat her tıbbi müdahalede olduğu gibi bazı riskler mevcuttur. Bu riskler;
- Enfeksiyon Sorunları: Her cerrahi operasyonda görülebildiği gibi sünnet operasyonu da enfeksiyon riski taşımaktadır. Ancak, doğru sterilizasyon koşullarında yapılan sünnetlerde enfeksiyon riski oldukça düşüktür.
- Kanama: Hafif ve yönetilebilir bir kanama süreci olabilir.
- Penis Başındaki Bağ Dokusunun (Frenulum) Yaralanma Problemleri: Bağ dokusunun yetersiz kesilmesi veya tamamen korunması bazı durumlarda sorunlara yol açabilir.
- Estetik Problemler: Fazla deri bırakılması sorunlara yol açabilir.
Sünnet Kimler Tarafından Yapılmalıdır?
Sünnetin ciddi bir cerrahi işlem olması sebebiyle ‘Ürolog' veya 'Çocuk Cerrahisi' tarafından hastane veya tıp merkezlerinde, steril koşullarda gerçekleştirilmelidir.
Sünnetin Potansiyel Faydaları Nelerdir?
- Hijyen: Sünnet işlemi gerçekleşmiş bireylerin cinsel organını yıkaması daha kolay hale gelmektedir. Sünnetsiz çocuklarda sünnet derisinin altının düzenli olarak yıkanması önerilmektedir. Sünnet, bakteri birikimini azaltabilir ve enfeksiyon riskini düşürebilir.
- Üriner Sistem Sağlığı: Sünnet derisi penisin uç kısmını ve idrar deliğini örtmektedir. Bu nedenle sünnet işlemi idrar yolu enfeksiyonlarını ve diğer üriner sistem sağlığını etkileyecek sorunların riskini azaltacaktır.
- Cinsel Sağlık: Cinsel yollarla bulaşan HIV gibi hastalıkların/enfeksiyonların bulaşma riskini azaltabilir.
- Penis Kanserine karşı koruma sağlamaktadır.
Sünnet İşlemi Nasıl Yapılır?
- Hazırlık Süreci: Çocuk veya yetişkin sünnet olacak kişi için gerekli bilgilendirmeler yapılır. İşlem öncesi genellikle bölgenin temizlenmesi de gereklidir.
- Anestezi: Sünnette daha çok genel anestezi tercih edilmekle beraber lokal anestezi altında da gerçekleştirilebilmektedir. Kişi işlem sırasında ağrı/acı hissetmez.
- Uyuşmuş bölgeye hijyen sağlamak amacı ile cerrahi/steril örtü kullanılır. Sonrasında cerrah sünnet derisini keserek çıkarır.
- Dikişler: Kesilen bölge dikiş ile kapatılır. Dikişlerde genellikle eriyebilir dikişler tercih edilir.
- İyileşme Süreci: Kişiden kişiye değişiklik göstermekle birlikte, iyileşme süresi genellikle 3-7 gün sürebilmektedir. İlk günler peniste şişlik, kızarıklık ve hafif ağrı normaldir.
Sünnette Ebeveynler Nelere Dikkat Etmelidir?
Sünnet, aileler için önemli bir karar ve prosedürdür. Ebeveynleri rahatlatmak ve süreci daha iyi anlamalarına yardımcı olmak için yapılacak bazı bilgilendirmeler;
- Tıbbi Danışmanlık: Ebeveynler, işlem hakkında daha fazla bilgi edinmek ve endişelerini gidermek adına tıbbi uzmana danışmalıdır. Bu süreçte doktor, çocuğun sağlık durumunu değerlendirip, prosedürün avantajlarını ve risklerini anlatır ve aileye işlem hakkında bilgi verir.
- İşlem Öncesinde Hazırlık: Ebeveynler, çocuğunun sünnet işlemine nasıl hazırlanması gerektiği konusunda bilgilendirilmelidir. Bu, çocuğun sünnet öncesi ve sonrası bakımı, giyim ve diğer hazırlıkları içerebilir.
- Uygun Yaş: Sünnete karar vermeden önce aileler, çocuklarının durumunu ve olgunluk seviyesini dikkate almalıdır. Cinsel kimliğinin oluştuğu çağda sünnet operasyonu önerilmemekte olup çocuk üzerinde travma yaratılmaması için en ideal dönemin yenidoğan dönemi olduğu belirtilir.
- Sağlık Merkezi Seçimi: Doktorun ve tesisin deneyimli ve hijyen standartlarına uygun olması önemlidir.
- Anestezi ve Ağrı Süreci Yönetimi: Ebeveynler, çocuğunun sünnet sırasında uygulanan anestezi ve ağrı yönetimi hakkında bilgiye sahip olmalılardır. Anestezi seçeneklerini çocuğun rahatlığı açısından doktorlarıyla tartışmalıdır. Sünnet sonrası ağrı yönetimi de dikkate alınmalıdır.
- İyileşme ve Bakım Süreci: Doktorlarının önerdiği yönergeler takip edilmelidir. Bu yönergeler enfeksiyon riskini azaltmaya yönelik bakım, giyim ve diğer önerileri içerebilir.
- Duygusal Destek: Sünnet çocuklar için duygusal bir deneyim olabilir. Ebeveynlere çocuğunun sünnet süreciyle başa çıkma ve duygusal destek sağlama konusunda bilgi verilmelidir. Çocuklarının endişelerini anlamak ve destek olmak adına duygusal olarak hazır olmalıdırlar.
- Açık/İyi Bir İletişim: Aile içinde açık bir iletişim kurmak önemlidir. Aileler, sünnetle ilgili kararlarını alırken birbirleriyle ve çocuklarıyla açık iletişimde olmalıdır. Bu, aile içinde olası endişelerin ve soruların paylaşılmasına olanak tanır.
